અરુણોદય

અરુણ વાઘેલા આઝાદીના જંગનો યુવા રંગ : અડાસના શહીદોની દાસ્તાન ભારતના આઝાદીના જંગમાં ઓગસ્ટ મહિનો ક્રાંતિનો મહિનો ગણાય છે .કેટકેટલી ઐતિહાસિક ઘટનાઓનો સાક્ષી છે ઓગસ્ટ . ૯ ઓગસ્ટ હિન્દ છોડો આંદોલનનો પ્રારંભ , ૧૫મી ઓગસ્ટે આઝાદી વગેરે ,પણ ઓગસ્ટ મહિનાની ૧૮ તારીખે અને ૧૯૪૨ના વર્ષે ખેડા જીલ્લાના અડાસ ગામે બનેલી રક્તરંજિત ઘટનાથી કદાચ ગુજરાત એટલું પરિચિત નથી . તો આવા એક લોહિયાળ ઇતિહાસનો પરિચય કરીએ ને ? સન ૧૯૪૨મા ૮ ઓગસ્ટના રોજ મુંબઈથી મહાત્મા ગાંધીએ હિન્દ છોડોનું બ્યુગલ ફૂંક્યું . ગાંધીજીએ કરેંગે યા મરેંગે અને અંગ્રેજો ભારત છોડોના આહ્વાન સાથે હિન્દ છોડો આંદોલનની શરૂઆત કરી અને આબાલવૃદ્ધ સહુ નીકળી પડ્યા દેશના આઝાદીના જંગની છેલ્લી લડતમાં અંગ્રેજોને ભારતમાંથી ખદેડવા માટે .  “ઘટમાં ઘોડા થનગને અને આતમ વીંઝે પાંખ ,  અણદીઠી ભોમ પર યૌવન માંડે આંખ “ ના જુસ્સાવાળા યુવાનો તેમાંથી શીદ બાકાત રહે ! ઘટના જાણે કે એમ હતી કે વડોદરાની શાળા-કોલેજોમાં ભણતા ૩૪ વિદ્યાર્થીઓ મહાત્મા ગાંધીનો હિન્દ છોડોનો સંદેશ ગામડાઓ સુધી પહોચાડવા ખેડા જીલ્લામાં પગપાળા નીકળી પડ્યા હતા . વંદે માતરમ , ઇન્કલાબ જિંદાબાદ અને યે શિર જાવે તો ...

                         પેરડી  વળી પાછું સિદ્ધવડ પરથી મડાને લઈને વિક્રમે ચાલવા માંડ્યું .અને વૈતાલે આ વાર્તા કહી ઘણા વર્ષો પહેલાં શિક્ષણ ક્ષેત્રે બનેલી ઘટનાથી વિક્રમને અવગત કરવા માંડ્યો . એક સવારની કોલેજમાં અધ્યાપક સમય કરતાં મોડો પડ્યો , એ અરસામાં તે ઘટના છીંડે ચડ્યો ચોર જેવી ગણાતી હતી . મોડાં પડનાર અધ્યાપકનો કાયમ દાવો રહેતો કે હું તો સમયસર જ હતો , ઘડિયાળ આગળ થઇ ગઈ હતી .તેમના મોડાં આવવાની પ્રક્રિયાને આચાર્યશ્રી “ રાબેતા મુજબ ” જેવાં શબ્દોથી વધાવતા હતાં .તો અધ્યાપકશ્રી રોજની જેમ ‘ સાહેબ આજે જ મોડો પડ્યો છું એ વાત પર મક્કમ હતાં ’. આચાર્યશ્રી અને અધ્યાપક વચ્ચેની બૌદ્ધિક ચર્ચામાં એક તાસ પૂરો થઇ ગયો .કારણ , અધ્યાપકશ્રીએ પોતાના મોડાં પડવાના કારણોનું સવિસ્તાર વર્ણન કર્યું હતું ...... ‘ સાહેબ શું કરું ? આ સિનેમાઘર વાળાઓએ રાત્રિના શો જ કેન્સલ કરી દેવાં જોઈએ , લોકોના ઓફીસ ટાઈમનો તો કાંક વિચાર કરવો જોઈએ કે નહિ ? રાતના સાલા રિક્ષાવાળા ભાવ ખાય ! હવે તમે જ કહો સાહેબ સિનેમા જોઈ મોડાં પડાય તો પછી વહેલા કયાંથી ઉઠાય અને કોલેજ કેવી રીત...

અહી ત્રીકેટ એટલે તમારે ક્રિકેટ સમજી આગળ વાંચવાનું છે .   અદાંજે ૧૯૭૭નો સમય હશે ! ભારત અને ઓસ્ટ્રલિયા વચ્ચે ટેસ્ટ મેચ રમાતી હતી . અંગ્રેજી અને હિન્દીમાં બોલાતી કોમેન્ટ્રીને સાંભળવા માટે અનેક લોકો રેડિયો ઉપર ટીંગાઈ રહ્યાં હતાં , એમાં સો ટકાને અંગ્રેજીનો સ્પેલિંગ આવડતો ન હતો અને ૯૦ ટકાનું હિન્દી ‘ તું ચલ કે જા મૈ હેંડ કે આતા હું ’ અને હમ તુમારા વખાન કરતે હે તબ તુમકો સારા લગતા હે અબ ટીકા કરતે હે તો માઠા લગતા હે ની કરીબ હતું . છતાં વારાફરતી અંગ્રેજી અને હિન્દીમાં બોલાતી કોમેન્ટ્રી એ રીતે સાંભળતા કે જાણે કથા સાંભળી રહ્યાં હોય ! તેઓ પોતાને ક્રિકેટ પ્રત્યેની ગાઢ રુચિ છે એવું પ્રસ્થાપિત કરવા કાન રેડિયોના સ્પીકર સુધી લઇ જવા પ્રયત્નશીલ હતાં . એમાં ઘણીવાર રેડિયો ઉંધા માથે પટકાતો અને રેડિયોનો માલિક પેલાને પટકતો જ નહિ વજનમાં હલકી-ભારે સંભળાવતો પણ ખરો ! આ ઐતિહાસિક સમયે મને ક્રિકેટમાં રસ પડવાનું શરૂ થયું .   સહુ પહેલાં તો સાંજે ક્રિકેટ રમવા જવાની અમારી પ્રયુક્તિઓ વિષે આપને અવગત કરીશ . પ્રયુક્તિઓ એટલાં માટે કે અમારા પિતાશ્રીઓ આજના પિતાશ્રીઓ જેટલાં ઉદાર ન હતાં , બાળમનોવિજ્ઞાનથી અમારાં...