અરુણોદય

      ગઝલ સમ્રાટ:તલત મહેમૂદ (૧૯૨૪...૧૯૯૮) "નવાબોની નગરી" લખનૌમાં જન્મેલા અને કોલકાતા, મુંબઈમાં પાંગરેલા ગીતકાર તલત મહેમૂદનો આજે જન્મદિવસ છે. શિક્ષિત અને સુસંસ્કૃત પરિવારન...

                  ભારત કોકીલા:         સરોજિની નાયડુ(૧૮૭૯-૧૯૪૯)       "શ્રમ કરતે હે હમ,       કિ સમુદ્ર હો તુમ્હારી જાગૃતિ કા ક્ષણ,        હો ચુકા જાગરણ અબ દેખો,        નિકલા દિન ...

અહી દર્શાવવામાં આવેલો ફોટોગ્રાફ ગુજરાતના મહાન આદિવાસી ક્રાંતિકારી રૂપસિંહ નાયક (૧૮૧૫..૧૮૬૮)ના વંશજ  ફૂલિયાભાઈ જનિયાભાઈ નાયક ( ગામ ... પોયલો ,પંચમહાલ)છે.૧૫૦ વર્ષ પહેલાં (૧૮૬...

      ભારતીય સંસ્કૃતિના ઉદ્દગાતા:       ભગીની નિવેદિતા [૧૮૬૭-૧૯૧૧]       "ભારતીય સંસ્કૃતિના ઉદ્દગાતા" અને "ભારતના લોકમાતા "તરીકે પણ પસિદ્ધ થયેલા ભગીની નિવેદિતાનો જન્મ ૨૮ ઓ...

પૌર્વાત્યવાદી :મેક્સમુલર[૧૮૨૩-૧૯૦૦] "ગુરુ વગર જ્ઞાન મળે?"અનેક દાખલા ઉપલબ્ધ છે.આજે જેમનો જન્મ દિવસ છે તે  મેક્સમુલર કોઈ પણ શિક્ષકની સહાય વગર સંસ્કૃત શીખ્યા અને મહારથ પણ હા...

                 વાન  શ્યામ કામ શ્વેત :          થરગુડ  માર્શલ [૧૯૦૮-૧૯૯૩ ] સન  ૧૭૭૬માં અમેરિકા  ઇંગ્લેન્ડની ગુલામીમાંથી મુક્ત થયું પણ રંગભેદના અનેક પ્રશ્નો દાયકાઓ સુધી ત...

             ગુજરાત યુનિ.ના પહેલા કુલપતિ:             હરસિદ્ધ દિવેટિયા(૧૮૮૬-૧૯૬૮) આજે ગુજરાત યુનિ.ના પહેલા કુલપતિ શ્રી હરસિદ્ધ દિવેટિયાનો જન્મદિવસ છે.તેજસ્વી શૈક્ષણિક કારકિર્દી ધરાવતા શ્રી દિવેટિયા અમદાવાદ અને મુંબઈથી બી.એ ,એમ.એ સુધીનો અભ્યાસ કરી ૧૯૧૦માં ઉત્તરપ્રદેશના બરેલીમાં તત્વજ્ઞાન વિષયના પ્રાધ્યાપક બન્યા હતા.તે પછી અંદાજે ૨૧ વર્ષ મુંબઈમાં વકીલાત કરી, ૧૯૩૩મા મુંબઈ હાઇકોર્ટમાં વધારાના ન્યાયધીશ તરીકે નિમાયા.ગુજરાતની દેશી રિયાસતોમાં પણ તેમણે ન્યાયધીશ તરીકે કામ કર્યું હતું.ગુજરાતના જાહેરજીવનની અનેક સંસ્થાઓ સાથે ગાઢ રીતે સંકળાયેલા દિવેટિયાને  ૨૩ નવે.૧૯૪૯ના રોજ સ્થપાયેલી ગુજરાત યુનિ.ના પ્રથમ કુલપતિ બનવાનું શ્રેય મળ્યું હતું. અહી તેઓ બે ટર્મ એટલે કે અંદાજે આઠ વર્ષ સુધી કુલપતિપદે રહ્યા.કુલપતિ તરીકે તેઓ યુનિ,માંથી માનવધન અને ભારતનિર્માણની શક્તિઓ ઉપજાવવા અને પાશ્ચાત્ય અને ભારતીય મુલ્યોનો સુમેળ સાધવા માંગતા હતા.તેમના કાર્યકાળમાં ગુજરાત યુનિ.ન્યાયધીશના શાસનનો અહેસાસ કરતી હતી.વિદ્યા અને સંસ્કારના તેજથી તેમણે ગુજર...

શ્રી એચ.એમ .પટેલ [૧૯૦૪-૧૯૯૩] મૂળ ચરોતરી પાટીદાર ,વતન ધર્મજ પણ મુંબઈમાં જન્મેલા હીરુભાઇ મુળજીભાઈ પટેલ (એચ.એમ .પટેલ)નો આજે ૨૭ ઓગસ્ટના રોજ જન્મ થયો હતો.      પિતા શિક્ષક ઉપરાંત મિલકતની દલાલી પણ કરતાં મુળજીભાઈનું ઘર મુંબઈમાં અતિથિઓનું આશ્રયસ્થાન હતું .એચ.એમ પટેલનું શિક્ષણ મુંબઈની સેન્ટ ઝેવિયર્સ હાઈસ્કુલ ,પેટલાદમાં મોતીભાઈ અમીન પાસે અને ઈંગ્લેન્ડમાં થયું હતું.તેઓ ૧૯૨૬માં  આઈ.સી.એસ થઇ સિંધના લારખાનામાં આસી.કલેકટર તરીકે નીમાયા.         તેમની વહીવટી પ્રગતિ મુંબઈ સરકારમાં નાયબ નાણાં સચિવ,ભારત સરકારમાં ટ્રેડ કમિશ્નર ,જોઈન્ટ સેક્રેટરી  તરીકે રહી હતી .આઝાદી બાદ પ્રથમ ભારતીય કેબિનેટ સેક્રેટરી બન્યા હતા.એચ.એમ પટેલે દેશના ભાગલા પછી અસ્ક્યામંતો ,જવાબદારીઓ ,અને લશ્કરી દળોની કુનેહપૂર્વક ,સમયસર અને સફળતાપૂર્વક વહેચણી કરી.         ૧૯૫૯માં નિવૃત થયા પછી ૧૯૬૨મા વિદ્યાનગરના સરપંચ બન્યા .સ્વતંત્ર પક્ષની સ્થાપના થતાં તેમાં જોડાયા. ૧૯૬૭ની લોકસભાની ચુંટણી હાર્યા પણ  ધાંગધ્રાના રાજાના આગ્રહથી ત્યાંથી ચુંટણી લડી વિધાનસભામાં પ્રવેશ્ય...

હિંદના દાદા :દાદાભાઈ નવરોજી [૧૮૨૫-૧૯૧૭] "સંગઠિત થાવ,સતત પ્રયત્ન કરો અને સ્વશાસન મેળવો "પરાધીન ભારતમાં દેશવાસીઓને આવો મંત્ર આપનાર દાદાભાઈ નવરોજીનો આજેતારીખ ૪ સપ્ટે.ના રોજ  જન્મદિવસ છે.                   પિતા નવરોજી પાલનજી અને માતા માણેકબાઇ.બચપણમાં પિતાનું અવસાન થતા ઉછેર અને ભણતરની જવાબદારી માતાએ અદા કરી .૧૧ વર્ષે લગ્ન થયા ૧૫ વર્ષની ઉંમરે નક્કી કર્યું કે જીવનમાં કયારેય અપશબ્દો બોલવા નહિ અને મદ્યપાન ન કરવું.               કોલેજ શિક્ષણ પૂરું કરી ૨૭ વર્ષની ઉંમરે એલ્ફીન્સ્ન્ટ ઇન્સીટયુટમાં નોકરી શરુ કરી ૧૮૫૪ માં ગણિત અને ભૌતિક શાસ્ત્રના પ્રોફેસર બન્યા ત્યારે તેઓ પ્રથમ હિન્દી પ્રોફેસર હતા.એજ રીતે દેશમાં સ્ત્રી શિક્ષણની હિમાયત કરનારા પણ તેઓ જ સૌ પહેલા હતા.              પારસીઓમાં સમાજ સુધારા માટે "રાસ્ત ગોફતાર"(સત્ય વક્તા)નામનું સામયિક અને "રહનુંમાં -ઇ મઝદરયન "નામની સંસ્થા શરુ કરી હતી.             વધતી વયે દાદાભાઈને રાજનીતિમાં રસ પડ...

                                       ૧૪ ઓગસ્ટ માટે                                       આર્થિક રાષ્ટ્રવાદી:                          રોમેશચદ્ર દત્ત (૧૪૪૮-૧૯૦૯)        ...